|
ตราแผ่นดิน ตราราชสกุล และสกุล อักษรพระนามและนามย่อ |
|
|
|
พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ 
ตราแผ่นดิน ตราราชสกุล และสกุลอักษรพระนามและนามย่อ, พิมพ์ครั้งที่ ๑ ในวโรกาสที่ สมเด็จพระ นางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ทรงเจริญพระชนมายุ ๖๐ พรรษา วันที่ ๑๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ , กรุงเทพฯ : อมรินทร์ พริ้นติ้ง กรุ๊ฟ จำกัด, ๒๕๓๕, ๖๓ หน้า
สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนคริทร์ ทรงเล่าถึงที่มาของต้นฉบับในส่วนของคำนำว่า “ ต้นฉบับของหนังสือเล่มนี้ ข้าพเจ้าได้พบในตู้หนังสือส่วนพระองค์ของสมเด็จพระศรีสวรินทรา พระบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า สิบกว่าปีมาแล้ว ข้าพเจ้าได้นำมาเก็บไว้ที่บ้าน..อัลบั้มนี้เป็นงานฝีมือที่ละเอียดอ่อน ซึ่งเจ้าจอมในรัชกาลที่ ๕ ท่านหนึ่งได้สร้างขึ้นมาด้วยความประณีตและได้ทูลเกล้าถวาย” เจ้าจอมท่านดังกล่าวคือเจ้าจอมเลียม (พ. ศ. ๒๔๒๔ - ๒๕๐๓) ธิดาของพลโทเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) ซึ่งได้สะสมตราต่างๆ และนำมาติดลงในอัลบั้ม Crest and Monogram Album ของบริษัทอังกฤษ และได้เขียนพระนามหรือชื่อของเจ้าของตรา ไว้ในหน้าซ้าย หากบางครั้งเป็นนามที่ไม่ครบหรือนามย่อ องค์บรรณาธิการทรงจัดหน้าซ้ายเป็นคำอธิบาย หน้าขวาเป็นภาพในกรอบที่ประดิษฐ์อย่างงดงาม มีกระดาษแก้วสีขาวขุ่นทาบทับโดยพิมพ์หมายเลยไว้ตรงกับภาพในกรอบ ตราที่สำคัญคือตราแผ่นดินหรือพระราชลัญจกร ซึ่งมี ๓ ประเภท คือ พระราชลัญจกรประจำแผ่นดิน พระราชลัญจกรประจำพระองค์ และพระราชลัญจกรสำหรับแผ่นดิน ส่วนตราอักษรพระนามและนามย่อนั้น นอกจากพระราชลัญจกรพระเกี้ยว อันหมายถึงพระปรมาภิไธยในรัชกาลที่ ๕ และพระราชลัญจกรมหาวริชาวุธ อันหมายถึงพระปรมาภิไธยในรัชกาลที่ ๖ แล้ว ยังมีตัวอย่าง “ ลายมือชื่อ” ของเจ้านายพระองค์ต่าง ๆ เช่นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากิติยากรวรลักษณ์ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ หรือ “ลายมือชื่อ” สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธฮ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต เป็นต้น
นอกจากนี้ เจ้าจอมเลียมยังได้เก็บรวบรวมตราหน่วยงานราชการ เช่น เรือพระที่นั่งจักรี ตรากระทรวงมหาดไทย ศุลกสถาน ตราเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ซึ่งคำอธิบายในหนังสือเล่มนี้ล้วนแล้วแต่เป็นประโยชน์ยิ่ง
|
